İlk Türk-İslam Devletlerinde Ordu Konu Anlatımı (KPSS Tarih)


9. Sınıf Tarih dersi TÜRK-İSLAM DEVLETLERİ (10–13.YÜZYIL) ünitesi İLK TÜRK-İSLAM DEVLETLERnde Kültür ve Medeniyet  konusunun alt başlığı olan Ordu konusunun özetini aşağıdan okuyabilirsiniz. KPSS Tarih hazırlığı yapan arkadaşlarımızın konuyu mutlaka dikkatlice okuması gerekir.

İlk Türk-İslam Devletlerinde Kültür ve Medeniyet

Ordu

*         İlk Türk – İslam devletlerinde İslamiyet’ten önceki Türklerde olduğu gibi ordu en önemli kurumların başında geliyordu. Türkler İslamiyet’ten önce güçlü bir ordu teşkilatına sahip oldukları için askeri alanda İslam dünyasını etkilemişlerdir.

*         Karahanlılarda ordu, tamamen Türklerden meydana geliyordu.

*         Gaznelilerde ordu yerli unsurlardan oluşmaktaydı. Ayrıca, çeşitli kavimlerden devşirilerek özel bir eğitim­den geçirilen, sultanın idaresinde bulunan hassa ordusu vardı (Gulam = Köle).

*         Büyük Selçuklularda asker yetiştirmek amacıyla “ikta” sistemi uygulamaya konulmuştur. İkta sistemine göre topraklar kişilere kiraya veriliyor ve bu ikta sahiplerinin devlete asker yetiştirmeleri sağlanıyordu, ikta sistemi ile:

–         Toprağın iyi işlenmesi sağlanmıştır.

–         Devlet masraf yapmadan büyük bir orduya sahip olmuştur. Bu sistemi Osmanlı Devleti daha da geliş­tirerek tımar sistemi adıyla uygulamıştır.

–         Devlet hazinesine yük olmadan güçlü ve büyük ordular oluşturulmuş, böylece iç ve dış güvenlik sorunları çözülmüş­tür.

–         Göçebe halkın yerleşik unsurlara zarar vermeleri ön­lenmiş, böylece sosyo-ekonomik denge sağlanmıştır.

–         Boş araziler (din ve ırk ayrımı gözetmeksizin) işlemesi için halka dağıtılmış, böylece üretimde artış sağlanmış­tır.

–         Ülke bayındır hale gelmiştir.

–         İkta sistemi ile toprakların güvenlik ve asayişi sağ­lanmıştır.


Not: İkta sistemi sayesinde devletin dış ve iç güvenlik sorunu hazineden para harcamadan çözülmüştür.

 

Selçuklu Ordusu

İlk dönemlerde atlı birliklerden oluşan Selçuklu ordusu zamanla gelişerek Sultan Melikşah döneminde (1072 -1092) devrinin en büyük ordusu haline gelmiştir. Selçuklu ordusu dört ana bölümden meydana gelmekteydi.

*         Guleman-ı Saray (Saray Köleleri): Çeşitli milletlerden esir alınan veya küçük yaşta esir edilen kölelerden oluşmaktadır. Sarayda görevlidirler. Her türlü masrafları devletçe karşılanmaktadır.

*         Hassa Ordusu: Devletten yaptıkları hizmet karşılığında maaş alan askeri birliklerdir. Bu ordu Osmanlı Devleti’ndeki kapıkulu askerlerinin temelini oluşturmuştur.

*         İkta Askerleri: Büyük Selçuklularda maaş karşılığı devlet görevlilerine verilen topraklara ikta toprakları de­nirdi. İkta sahipleri topladıkları verginin bir bölümü ile kendi ihtiyaçlarını karşılar, kalanı ile atlı asker yetiştirir­lerdi. Savaş dönemlerinde ise besledikleri bu askerlerin başında savaşa katılırlardı.

*         Türkmenler: Atlı birliklerdir. Genellikle konar – göçer Türk boylarına mensup olan gönüllü kuvvetlerdir.

*         Yardımcı Kuvvetler: Bağlı devletler ve beyliklerden alınan birliklerdir.

 

Selçuklu ordusunun başkomutanı Sultandır. Ordu dü­zeni ise on’lu sisteme dayanmaktadır.


About admin

Check Also

İlk Türk Devletleri Ders Anlatım Videosu

Lise 1 Tarih dersi İlk Türk Devletleri ünitesi ile ilgili konu anlatım videosunu aşağıdaki videodan seyredebilirsiniz. …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir