Osmanlı Devleti’nin Mücadele Ettiği Cepheler
Hicaz-Yemen Cephesi
Türk ordusu bu cephede kutsal yerleri (Mekke ve Medine) korumak için İngilizler ve onlarla iş birliği yapan Mekke Emiri Şerif Hüseyin ile savaşmak zorunda kaldı. Bütün olumsuzluklara rağmen Türk kuv- vetleri, savaşın sonuna kadar kutsal yerleri korudu. Savaşın sonunda Osmanlı Devleti; Hicaz (Mekke ve Medine) ve Yemen gibi topraklarını kaybetti. Bu cephede halifelik müessesesinin Araplar arasında tesirsiz kaldığı çok net ortaya çıktı.
Irak Cephesi
1914 yılında İngilizlerin Basra’ya asker çıkarması üzerine başladı. İngilizlerin amacı, kuzeye doğru çıkarak Rusya ile birleşmek, diğer yandan Uzak Doğu ticaret yolunu güvenlik altına almaktı. Diğer yandan Türklerin ve Almanların, İran üzerinden Hindistan’a olası saldırısını önlemeyi ve Irak petrol yatakla- rını ele geçirmeyi amaçlıyorlardı. Irak’ın güneyini işgal eden İngiliz kuvvetleri hızla kuzeye doğru hareket ederek Bağdat’a kadar olan yerleri işgal ettiler. İngilizler daha sonra kuzeydeki zengin petrol bölgesi Musul’u ele geçirdiler.
Cephe, Türklerin lokal başarılarına rağmen İngiliz üstünlüğüyle sona ermiştir. Aşırı sıcak, kolera ve açlık ciddi kayıplara yol açmış, Arap kabilelerinin hesaplanamayan saf değiştirmeleri cephenin kaderini tayin etmiştir. Türk kumandanların ellerinde doğru dürüst bir bölge haritasının bile olmaması vahameti gözler önüne sermektedir.