Tarih 2 müfredatına dahil olan konunun KPSS ye hazırlanan arkadaşlar tarafından konu bütünlüğü sağlamak adına dikkatlice okunması gerekir.
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’NİN KURULMASI VE FRANSIZ İHTİLALİ
Fransız İhtilali
Avrupa devletleri Meternik Sistemi politikasını hangi amaçla oluşturmuşlardır? Belirtiniz.
Fransız İhtilalini Hazırlayan Nedenler:
1)Kralın,soyluların ve rahiplerin rahatça yaşarken, halkın ağır vergiler altında ezilmesi.
2)Burjuvaların ve köylülerin yönetimde hiçbir söz hakkının bulunmaması.
3)Jean Jacques Rousseau, Volter, Didero, Montesquieu gibi Fransız aydınları yazdıkları eserlerle krallığı eleştirip halkı isyana teşvik ediyorlardı.
4)İngiltere’nin meşrutiyet, ABD’nin cumhuriyet yönetimine sahip olması Fransız halkını etkiledi.
İhtilalin Başlaması ve Genişlemesi
1789’da Kral XVI. Lui Etojenero’yu (soylular, rahipler ve halk temsilcilerinden oluşan meclis)toplayarak vergilerin artırılmasını istedi. Halk temsilcileri bu isteğe karşı çıktı. Vergilerin halk ve soylular arasında eşit olarak alınmasını istediler. Kral bunu kabul etmeyince halk temsilcileri Etojenero’ya Millet Meclisi adını verdiler. Kral bu meclisi zorla kapatmaya kalkınca halk isyan etti. Silahlanan halk Bastil Hapishanesi’ni basıp mahkumları serbest bıraktı. Böylece ihtilal başladı. (14 Temmuz 1789)Milli Meclis İnsan Hakları Bildirisini kabul etti. Soylu ve rahiplerin ayrıcalıkları kaldırıldı.
Fransız İhtilali 1804’te Napolyon’un imparatorluğuna kadar 4 dönemde devam etti.(Meşruti Krallık,Cumhuriyet,Drektuar,Konsüllük)
Fransız İhtilali’nin Sonuçları:
1)Mutlakiyet sona erdi.Yerine demokratik devletler kuruldu.
2)Milliyetçilik,eşitlik,özgürlük ve adalet gibi yeni düşünceler ortaya çıktı.
3)Devlet yönetimi dinin etkisinden kurtarıldı.(Laiklik)
4)Milliyet akımı sonucunda çok uluslu imparatorluklar parçalandı.
5)Yeniçağ bitti.Yakınçağ başladı.
6)Avrupa devletleri Fransa’ya savaş açtı.(İhtilalin etkilerinin kendi ülkelerine yayılmasını engellemek için)
Fransız İhtilali’nin Osmanlı Devleti’ne Etkileri
OLUMLU ETKİSİ: Fransız İhtilali sonucunda ortaya çıkan düşünceler, Osmanlı aydınları arasında da etkili oldu. Batılılaşma hareketleri hızlandı.(Tanzimat Fermanı, ardından Kanun-i Esasi hazırlandı.)
OLUMSUZ ETKİSİ: Fransız İhtilali’nin getirdiği milliyetçilik akımı çok uluslu bir devlet olan Osmanlı’nın dağılmasına yol açtı.Rumlar, Sırplar, Bulgarlar… bağımsız olmak için ayaklandılar. Ayaklananlar yabancı devletlerce desteklendi. (Özellikle Rusya, İngiltere, Fransa)
Fransız İhtilali’nin Avrupa ve Dünya Ülkelerine Etkileri
VİYANA KONGRESİ (1815)
Fransız İhtilali ile başlayan yeni rejim dönemi Napolyon’un kendini imparator ilan etmesi ile sona erdi.(1804)Napolyon’un bütün Avrupa’yı ele geçirmek istemesi Napolyon Savaşlarını başlattı.Fransa ile diğer Avrupa devletleri arasında başlayan savaşlar Napolyon’un 1815’te Waterloo Savaşı’nda yenilmesiyle sona erdi.Napolyon’u yenen devletler Fransız İhtilali’nin getirdiği fikir akımlarının kendi ülkelerine yayılmasını önlemek ve Avrupa’nın geleceğini belirlemek amacıyla Viyana Kongresi’ni topladılar. Meternik sistemi adı verilen bir politika oluşturdular. Bu sisteme göre Avrupa’nın herhangi bir yerinde ayaklanma çıkması durumunda birlikte hareket edecekler ve Fransız İhtilali’nin getirdiği bu ayaklanmaları bastıracaklardı. Bu kongreye Osmanlı hariç bütün Avrupa devletleri katıldı.
Kongrede Avrupa sınırları yeniden çizidi.Krallara karşı yapılabilecek ihtilalleri bastırmak istediler.Viyana Kongresi’nden Navarin Olayı’na kadar geçen döneme Restarasyon Dönemi denir.(1815-1827)
Restarasyon Döneminde tüm baskılara rağmen hürriyet ve milliyetçilik düşüncesinin yayılmasına engel olunamadı.
1830-1848 İHTİLALLERİ: 1830 İhtilali Fransa’da başladı. Bütün Avrupa’ya yayıldı. 1848 İhtilali’ni işçi sınıfı çıkardı.İşçi sınıfı sanayi inkılabından sonra ortaya çıktı.İşçiler Sosyalist Parti’yi kurdular. Fransa’da başlayan 1848 İhtilali zamanla Avrupa’nın tüm ülkelerine yayıldı. Avusturya-Macaristan’da çıkan ihtilal sonucunda Macarlar ayaklandı.Avusturya Rusya’dan yardım istedi. Ruslar Macaristan’a girince Macarlar Osmanlı’ya sığındı. Osmanlı Rusya’nın tehditine rağmen Macarları geri vermedi.(Mülteci sorunu.)
AVRUPA DEVLETLERİ’NİN OSMANLI’YA UYGULADIĞI ÇİFTE STANDART
Avrupa Devletleri Fransız İhtilali’nin getirdiği akımların kendi aralarında yayılmasını engellemek için büyük çaba sarfettiler. Ancak Osmanlı’ya karşı ayaklanan milletleri desteklediler. Kendi egemenlikleri altındaki azınlıklara hiçbir hak tanımazken, Osmanlı’dan azınlıklara geniş haklar tanımasını istediler.(1856 Islahat Fermanı)