Mustafa Kemal’i Etkileyen Türk Düşünür ve Yazarlar Konu Anlatımı


1. ÜNİTE: 1881’DEN 1919’A MUSTAFA KEMAL

3. Mustafa Kemal’in Fikir Hayatının Gelişimi

Mustafa Kemal’i Etkileyen Türk Düşünür ve Yazarlar

Mehmet Emin Yurdakul (1869-1944)

Türk Millî Edebiyat akımının öncü şairleri arasında yer almıştır. Türk edebiyatında halkın sesini dile getiren şair olarak nitelendirilmiştir. Osmanlıcılık ve İslamcılık akımlarına karşı Türkçülük akımını ve halkçı görüşleri savunan, bu konudaki düşüncelerini dile getiren öğretici şiirler yazmıştır. Toplumsal ve ulusal konuları işlemiştir. Halkın ve ülkenin gerçeğini, özgürlük isteğini yansıtmıştır. Coşku, umut, yüreklendirme ve öğreticilik onun şiirinin belirgin ögeleri olmuştur.

Türk Ocağının kurucuları arasında yer alan Mehmet Emin Yurdakul, bir dönem de bu derneğin başkanlığını yaptı. Aynı zamanda bu derneğin yayın organı olan “Türk Yurdu” dergisinin de  sorumluluğunu  üstlendi. Millî Mücadele’nin başlamasıyla birlikte 1921’de Anadolu’ya geçti. Antalya, Adana, İzmir yörelerinde dolaşarak halkın ve ordunun manevi gücünü artıran konuşmalar yaptı.

Mehmet Emin Yurdakul; milliyetçilik, millî kültür, millî birlik ve beraberliği temel alan düşünceleriyle Atatürk’ü etkileyen aydınlardan birisi oldu.

Ziya Gökalp (1876-1924)

Yapıtları ve görüşleriyle Türkçülüğü ve Türk milliyetçiliğini önemli ölçüde etkileyen Türk toplum bilimci, yazar, şair ve siyaset insanıdır.

Ziya Gökalp, düşüncesinin temelinde, Türk toplumunun kendine özgü ahlaki ve kültürel değerleriyle, Batı’dan aldığı bazı kavramları kaynaştırarak yeni bir fikir ortaya koymuştur. “Garp medeniyetindenim, Türk milletindenim, İslam ümmetindenim.” sözleriyle “Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak” adıyla fikirlerini kitap hâline getirdi. “Türkçülük” düşüncesini sistemleştirdi. Millî edebiyatın kurulması ve gelişmesinde önemli rol oynadı.

Meclisimebusanda ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde milletvekilliği yaptı.

Ziya Gökalp, Atatürk’ü milliyetçilik, dayanışma ve bütünleştiricilik fikirleriyle etkileyen düşünürdür. Atatürk, halkçılık ilkesini kavramsallaştırırken Ziya Gökalp’ın fikirlerinden faydalanmıştır.

Namık Kemal (1840-1888)

Türk milliyetçiliğinin öncülerinden, Genç Osmanlı hareketi mensubu, ünlü Türk yazarı ve şairidir. Türk şiirinde görülmemiş olan “hürriyet kavgası”, “esaret zinciri”, “vatan”, “kalbimillet” gibi yepyeni kavramlarla birlikte, doğrudan doğruya düşün- cenin aktarılmasını amaçlayan bir tür “manzum nesir” oluşturmuştur. Şiirlerinde vatanseverliği, birlik ve beraberliği savunduğu için “vatan şairi” olarak da tanınır.

Namık Kemal’in “Vatan Yahut Silistre” oyunu, Gedikpaşa Tiyatrosunda sahnelendiğinde halkı coşturup olaylara neden oldu. Atatürk’ü vatanseverlik, özgürlük, ulusal irade fikirleriyle etkiledi.

Tevfik Fikret

Mustafa Kemal’i etkileyen diğer bir Türk şairi Tevfik Fikret’tir. Atatürk, onunla ilgili şunları söylemiştir:

“…Ben Fikret’e yetişemedim, onun sohbetinden istifade edemedim. Kendimi bedbaht sayarım. Fakat onun bütün eserlerini okudum, birçoğu da ezberimdedir. O hem büyük şair hem de büyük insandır.”

(Şerafettin Turan, Mustafa Kemal Atatürk, s. 69.) (Düzenlenmiştir.)

Kaynak: Tarih Portali


About admin

Check Also

Mondros Ateşkes Anlaşması’nın Uygulanması Karşısında Mustafa Kemal’in Tutumu

Mondros Ateşkes Anlaşması’nın Uygulanması Karşısında Mustafa Kemal’in Tutumu Mondros Ateşkes Anlaşması’nın imzalandığı gün Mustafa Kemal …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir